Μύθοι και αλήθειες για το κρυολόγημα
Το κοινό κρυολόγηµα είναι η πιο συχνή µορφή λοίµωξης του αναπνευστικού συστήµατος και µαζί µε τη γρίπη αποτελούν τις χειµερινές επιδηµίες κρυολογηµάτων. Επειδή και οι δύο αυτές παθήσεις παρουσιάζουν την ίδια συµπτωµατολογία, ο κόσµος τις συγχέει, αποκαλώντας τις λανθασµένα γρίπη. Ωστόσο, από απόψεως αιτιολογίας, είναι τελείως διαφορετικές, αφού άλλοι ιοί προκαλούν το κοινό κρυολόγηµα και άλλοι τη γρίπη. Το κοινό κρυολόγηµα προσβάλλει πολύ πιο συχνά τον άνθρωπο απ’ ό,τι η γρίπη και συνήθως εξελίσσεται πιο ελαφρά. Πάνω από 200 είδη ιών ευθύνονται για την πρόκληση του κοινού κρυολογήµατος, γεγονός που εξηγεί και το γιατί ένα άτοµο µπορεί να περάσει δύο ή και περισσότερα κρυολογήµατα την ίδια εποχή.
Το κοινό κρυολόγηµα είναι η πιο συχνή µορφή λοίµωξης του αναπνευστικού συστήµατος και µαζί µε τη γρίπη αποτελούν τις χειµερινές επιδηµίες κρυολογηµάτων. Επειδή και οι δύο αυτές παθήσεις παρουσιάζουν την ίδια συµπτωµατολογία, ο κόσµος τις συγχέει, αποκαλώντας τις λανθασµένα γρίπη. Ωστόσο, από απόψεως αιτιολογίας, είναι τελείως διαφορετικές, αφού άλλοι ιοί προκαλούν το κοινό κρυολόγηµα και άλλοι τη γρίπη. Το κοινό κρυολόγηµα προσβάλλει πολύ πιο συχνά τον άνθρωπο απ’ ό,τι η γρίπη και συνήθως εξελίσσεται πιο ελαφρά. Πάνω από 200 είδη ιών ευθύνονται για την πρόκληση του κοινού κρυολογήµατος, γεγονός που εξηγεί και το γιατί ένα άτοµο µπορεί να περάσει δύο ή και περισσότερα κρυολογήµατα την ίδια εποχή.
Κοινό κρυολόγηµα & Μύθοι
- Η έκθεση στο κρύο προκαλεί κρυολόγηµα. H συµβουλή «ντύσου καλά, γιατί θα κρυολογήσεις» δεν έχει επιστηµονική βάση, αφού το κοινό κρυολόγηµα οφείλεται σε ιούς. Κατά συνέπεια, για να κρυολογήσουµε, θα πρέπει να έρθουµε σε επαφή µε ήδη κρυολογηµένα άτοµα.
- Με την αντιβίωση το κρυολόγηµα περνάει γρήγορα. Οι ιοί του κοινού κρυολογήµατος είναι απρόσβλητοι από τα κλασικά αντιβιοτικά, και έτσι δεν πρόκειται να επηρεάσουν την εξέλιξη της ίωσης. Το κοινό κρυολόγηµα διαρκεί 3-4 ηµέρες και, στην ουσία, κάνει τον κύκλο του.
- Πολλές πορτοκαλάδες, που περιέχoυν βιταµίνη C, ή χάπια µε βιταµίνη C προφυλάσσουν από τα κρυολογήµατα. Ο Αµερικανός χηµικός Linus Pauling ισχυρίστηκε ότι η λήψη βιταµίνης C ηµερησίως µπορούσε να µειώσει τη συχνότητα εµφάνισης των κρυολογηµάτων. Αρκετές και καλά σχεδιασµένες όµως µεταγενέστερες µελέτες δεν επιβεβαίωσαν τον ισχυρισµό αυτό.
- Η έκθεση στο κρύο προκαλεί κρυολόγηµα. H συµβουλή «ντύσου καλά, γιατί θα κρυολογήσεις» δεν έχει επιστηµονική βάση, αφού το κοινό κρυολόγηµα οφείλεται σε ιούς. Κατά συνέπεια, για να κρυολογήσουµε, θα πρέπει να έρθουµε σε επαφή µε ήδη κρυολογηµένα άτοµα.
- Με την αντιβίωση το κρυολόγηµα περνάει γρήγορα. Οι ιοί του κοινού κρυολογήµατος είναι απρόσβλητοι από τα κλασικά αντιβιοτικά, και έτσι δεν πρόκειται να επηρεάσουν την εξέλιξη της ίωσης. Το κοινό κρυολόγηµα διαρκεί 3-4 ηµέρες και, στην ουσία, κάνει τον κύκλο του.
- Πολλές πορτοκαλάδες, που περιέχoυν βιταµίνη C, ή χάπια µε βιταµίνη C προφυλάσσουν από τα κρυολογήµατα. Ο Αµερικανός χηµικός Linus Pauling ισχυρίστηκε ότι η λήψη βιταµίνης C ηµερησίως µπορούσε να µειώσει τη συχνότητα εµφάνισης των κρυολογηµάτων. Αρκετές και καλά σχεδιασµένες όµως µεταγενέστερες µελέτες δεν επιβεβαίωσαν τον ισχυρισµό αυτό.
Η µετάδοση του κρυολογήµατος
Το κοινό κρυολόγημα εμφανίζεται υπό τη μορφή μικροεπιδημίας, λόγω του ότι μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα. Η μετάδοσή του γίνεται κυρίως με την εισπνοή σταγονιδίων, τα οποία εκπέμπουν τα κρυολογημένα άτομα με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα. Το κοινό κρυολόγημα μπορεί επίσης να μεταδοθεί μεταφέροντας μολυσμένο υλικό με τα χέρια μας. Όσο πιο στενή είναι η επαφή των υγιών οργανισμών με κρυολογημένα άτομα, τόσο πιο εύκολα γίνεται η μετάδοση. Ένα άτομο που πάσχει από κοινό κρυολόγημα μεταδίδει τη νόσο 24 ώρες πριν και 5 ημέρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Ο χρόνος που μεσολαβεί από την είσοδο του ιού στον οργανισμό μέχρι την εκδήλωση των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 1 ημέρα έως 4 ημέρες.
Το κοινό κρυολόγημα εμφανίζεται υπό τη μορφή μικροεπιδημίας, λόγω του ότι μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα. Η μετάδοσή του γίνεται κυρίως με την εισπνοή σταγονιδίων, τα οποία εκπέμπουν τα κρυολογημένα άτομα με την ομιλία, τον βήχα ή το φτέρνισμα. Το κοινό κρυολόγημα μπορεί επίσης να μεταδοθεί μεταφέροντας μολυσμένο υλικό με τα χέρια μας. Όσο πιο στενή είναι η επαφή των υγιών οργανισμών με κρυολογημένα άτομα, τόσο πιο εύκολα γίνεται η μετάδοση. Ένα άτομο που πάσχει από κοινό κρυολόγημα μεταδίδει τη νόσο 24 ώρες πριν και 5 ημέρες μετά την εκδήλωση των συμπτωμάτων. Ο χρόνος που μεσολαβεί από την είσοδο του ιού στον οργανισμό μέχρι την εκδήλωση των συμπτωμάτων κυμαίνεται από 1 ημέρα έως 4 ημέρες.
Συµπτώµατα
Τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος δεν είναι μεν βαριά, είναι όμως βασανιστικά για τις ημέρες που διαρκεί το κρυολόγημα, αναγκάζοντας πολλές φορές τον ασθενή να απέχει από την εργασία και τις καθημερινές συνήθειές του. Το κοινό κρυολόγημα αποτελεί την πιο συχνή αιτία απουσίας των παιδιών από το σχολείο και των ενηλίκων από τη δουλειά τους. Τα συμπτώματά του είναι: καταρροή και μπούκωμα της μύτης, δακρύρροια, φτερνίσματα, ξερός βήχας, πονόλαιμος, βραχνάδα, πυρετός, καθώς και ένα γενικό αίσθημα ανορεξίας και αδυναμίας. Συχνά εκδηλώνονται πόνοι σε όλο το σώμα και ιδιαίτερα στις αρθρώσεις, ενώ τα παιδιά μπορεί να παραπονιούνται για πόνους στα αυτιά. Τα περισσότερα συμπτώματα διαρκούν περί τις 7-10 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμείνει για μεγαλύτερο διάστημα. Άτομα των οποίων η γενική κατάσταση δεν είναι καλή ή άτομα τα οποία πάσχουν και από άλλες αρρώστιες που επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η αναιμία κ.ά., είναι πολύ πιο ευαίσθητα στα κρυολογήματα, ενώ παράλληλα τα συμπτώματα και γενικά η νόσος στα άτομα αυτά εξελίσσεται σχετικά πιο βαριά. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι καπνιστές και ιδιαίτερα τα άτομα που πάσχουν από χρόνια βρογχίτιδα ή άσθμα, όταν προσβληθούν από κοινό κρυολόγημα, παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση των αναπνευστικών τους λειτουργιών, με αποτέλεσμα να χρειάζονται στενότερη ιατρική παρακολούθηση και πολλές φορές εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Τα συμπτώματα του κοινού κρυολογήματος δεν είναι μεν βαριά, είναι όμως βασανιστικά για τις ημέρες που διαρκεί το κρυολόγημα, αναγκάζοντας πολλές φορές τον ασθενή να απέχει από την εργασία και τις καθημερινές συνήθειές του. Το κοινό κρυολόγημα αποτελεί την πιο συχνή αιτία απουσίας των παιδιών από το σχολείο και των ενηλίκων από τη δουλειά τους. Τα συμπτώματά του είναι: καταρροή και μπούκωμα της μύτης, δακρύρροια, φτερνίσματα, ξερός βήχας, πονόλαιμος, βραχνάδα, πυρετός, καθώς και ένα γενικό αίσθημα ανορεξίας και αδυναμίας. Συχνά εκδηλώνονται πόνοι σε όλο το σώμα και ιδιαίτερα στις αρθρώσεις, ενώ τα παιδιά μπορεί να παραπονιούνται για πόνους στα αυτιά. Τα περισσότερα συμπτώματα διαρκούν περί τις 7-10 ημέρες, ο βήχας όμως μπορεί να επιμείνει για μεγαλύτερο διάστημα. Άτομα των οποίων η γενική κατάσταση δεν είναι καλή ή άτομα τα οποία πάσχουν και από άλλες αρρώστιες που επηρεάζουν την άμυνα του οργανισμού, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η αναιμία κ.ά., είναι πολύ πιο ευαίσθητα στα κρυολογήματα, ενώ παράλληλα τα συμπτώματα και γενικά η νόσος στα άτομα αυτά εξελίσσεται σχετικά πιο βαριά. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι καπνιστές και ιδιαίτερα τα άτομα που πάσχουν από χρόνια βρογχίτιδα ή άσθμα, όταν προσβληθούν από κοινό κρυολόγημα, παρουσιάζουν σημαντική επιδείνωση των αναπνευστικών τους λειτουργιών, με αποτέλεσμα να χρειάζονται στενότερη ιατρική παρακολούθηση και πολλές φορές εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Πρόληψη - αντιµετώπιση
Για το κοινό κρυολόγημα δεν υπάρχει κάποιο εμβόλιο, και μάλιστα είναι πολύ δύσκολο να παρασκευασθεί, λόγω του μεγάλου αριθμού των ιών που το προκαλούν. Η όλη θεραπευτική προσπάθεια αποσκοπεί στο να ανακουφίσουμε τον ασθενή από τα συμπτώματά του, μέχρις ότου η νόσος κάνει τον κύκλο της και υποχωρήσει οριστικά. Η παραμονή του ατόμου σε ζεστό περιβάλλον και η πόση ζεστών ροφημάτων, τις περισσότερες φορές, αρκούν για την ανακούφισή του. Άλλοτε θα απαιτηθεί η χορήγηση κάποιου αντιπυρετικού ή αντιβηχικού ή αποσυμφορητικού της μύτης, ιδιαίτερα αν ο πυρετός, ο βήχας ή το μπούκωμα της μύτης είναι αρκετά έντονα. Συνιστάται να μη χορηγείται ασπιρίνη σε παιδιά κάτω των 12 ετών ως αντιπυρετικό στις γριπώδεις γενικά καταστάσεις. Αντί της ασπιρίνης, στα παιδιά μπορεί να χορηγηθεί η παρακεταμόλη. Πρέπει να τονισθεί ότι δεν χρειάζεται το άτομο να πάρει αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος. Προφυλακτικά, επιβάλλεται να διατηρούμε τον οργανισμό μας σε άριστη σωματική και ψυχική κατάσταση, να τρεφόμαστε καλά, να ντυνόμαστε κατάλληλα, να αποφεύγουμε τον συγχρωτισμό με νοσούντα άτομα, καθώς και να μη συχνάζουμε σε κλειστούς χώρους όπου μπορούν να υπάρχουν άτομα ασυμπτωματικά που μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο. Το συχνό πλύσιμο των χεριών και η χρήση καθαρών μαντιλιών επιβάλλονται.
Για το κοινό κρυολόγημα δεν υπάρχει κάποιο εμβόλιο, και μάλιστα είναι πολύ δύσκολο να παρασκευασθεί, λόγω του μεγάλου αριθμού των ιών που το προκαλούν. Η όλη θεραπευτική προσπάθεια αποσκοπεί στο να ανακουφίσουμε τον ασθενή από τα συμπτώματά του, μέχρις ότου η νόσος κάνει τον κύκλο της και υποχωρήσει οριστικά. Η παραμονή του ατόμου σε ζεστό περιβάλλον και η πόση ζεστών ροφημάτων, τις περισσότερες φορές, αρκούν για την ανακούφισή του. Άλλοτε θα απαιτηθεί η χορήγηση κάποιου αντιπυρετικού ή αντιβηχικού ή αποσυμφορητικού της μύτης, ιδιαίτερα αν ο πυρετός, ο βήχας ή το μπούκωμα της μύτης είναι αρκετά έντονα. Συνιστάται να μη χορηγείται ασπιρίνη σε παιδιά κάτω των 12 ετών ως αντιπυρετικό στις γριπώδεις γενικά καταστάσεις. Αντί της ασπιρίνης, στα παιδιά μπορεί να χορηγηθεί η παρακεταμόλη. Πρέπει να τονισθεί ότι δεν χρειάζεται το άτομο να πάρει αντιβιοτικά για την αντιμετώπιση του κοινού κρυολογήματος. Προφυλακτικά, επιβάλλεται να διατηρούμε τον οργανισμό μας σε άριστη σωματική και ψυχική κατάσταση, να τρεφόμαστε καλά, να ντυνόμαστε κατάλληλα, να αποφεύγουμε τον συγχρωτισμό με νοσούντα άτομα, καθώς και να μη συχνάζουμε σε κλειστούς χώρους όπου μπορούν να υπάρχουν άτομα ασυμπτωματικά που μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο. Το συχνό πλύσιμο των χεριών και η χρήση καθαρών μαντιλιών επιβάλλονται.
Αντιµετώπιση µε απλές κινήσεις
Για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας αποτελεσματικά στη μάχη κατά των ιών, είναι απαραίτητο να λάβετε ορισμένα απλά μέτρα, που θα «υποχρεώσουν» τον ιό να κάνει γρηγορότερα τον κύκλο του!
- Ξεκούραση. Η σωματική και η ψυχική κόπωση είναι σύμμαχοι των ιών. Η συμβουλή των ειδικών: Ξεκουραστείτε στο σπίτι, έστω και για δύο ημέρες, σε ζεστή ατμόσφαιρα.
- Υγρά. Όσο περισσότερα υγρά πίνετε, όταν είστε συναχωμένοι, τόσο το καλύτερο. Να πίνετε έως και 2 λίτρα νερό την ημέρα, καθώς και φρεσκοστυμμένους χυμούς φρούτων, αλλά και ροφήματα (χαμομήλι, τίλιο).
- Εισπνοές. Oι εισπνοές ατμού πάνω από μια λεκάνη με καυτό νερό συμβάλλουν στη ρευστοποίηση και στην αποβολή των εκκρίσεων. Αποφύγετε όμως την εισπνοή οινοπνεύματος εμποτισμένου σε βαμβάκι, γιατί ξηραίνει τον βλεννογόνο της μύτης.
- Αποσυμφορητικά σπρέι. Τα αποσυμφορητικά σπρέι μπορούν να σας ανακουφίσουν από τη ρινική συμφόρηση, αλλά συνιστάται να μην τα χρησιμοποιήσετε για περισσότερο από μία εβδομάδα, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να τα «συνηθίσει».
- Γαργάρες. Εάν έχετε και πονόλαιμο, τότε μπορείτε να κάνετε τρεις φορές την ημέρα γαργάρες με ροδόνερο, αλατόνερο ή χαμομήλι, τα οποία δρουν αντισηπτικά. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάρετε αντισηπτικές καραμέλες από το φαρμακείο.
- Αντιπυρετικά. Ένα παυσίπονο αντιπυρετικό μπορεί να σας ανακουφίσει, σε περίπτωση που νιώθετε μεγάλη καταπόνηση και ο πυρετός σας είναι άνω των 38οC. Αποφεύγετε όμως τα αντιπυρετικά. H άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος βοηθά στην εξόντωση των ιών.
- Συμπληρώματα βιταμίνης C. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης αποτελεί μια εναλλακτική λύση όταν δεν προσλαμβάνετε βιταμίνη C μέσω της διατροφής σας.
- Συμπληρώματα ψευδαργύρου. Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου έχουν τη φήμη ότι καταπολεμούν το κρυολόγημα, χάρη στην ιδιότητα του ψευδαργύρου να ενισχύει την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Oι πολυβιταμίνες. Η λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων για τις 3-4 ημέρες που διαρκεί το κοινό κρυολόγημα ενδείκνυνται κυρίως για εκείνους που κατά κανόνα δεν τρέφονται ισορροπημένα.
Για να βοηθήσετε τον οργανισμό σας αποτελεσματικά στη μάχη κατά των ιών, είναι απαραίτητο να λάβετε ορισμένα απλά μέτρα, που θα «υποχρεώσουν» τον ιό να κάνει γρηγορότερα τον κύκλο του!
- Ξεκούραση. Η σωματική και η ψυχική κόπωση είναι σύμμαχοι των ιών. Η συμβουλή των ειδικών: Ξεκουραστείτε στο σπίτι, έστω και για δύο ημέρες, σε ζεστή ατμόσφαιρα.
- Υγρά. Όσο περισσότερα υγρά πίνετε, όταν είστε συναχωμένοι, τόσο το καλύτερο. Να πίνετε έως και 2 λίτρα νερό την ημέρα, καθώς και φρεσκοστυμμένους χυμούς φρούτων, αλλά και ροφήματα (χαμομήλι, τίλιο).
- Εισπνοές. Oι εισπνοές ατμού πάνω από μια λεκάνη με καυτό νερό συμβάλλουν στη ρευστοποίηση και στην αποβολή των εκκρίσεων. Αποφύγετε όμως την εισπνοή οινοπνεύματος εμποτισμένου σε βαμβάκι, γιατί ξηραίνει τον βλεννογόνο της μύτης.
- Αποσυμφορητικά σπρέι. Τα αποσυμφορητικά σπρέι μπορούν να σας ανακουφίσουν από τη ρινική συμφόρηση, αλλά συνιστάται να μην τα χρησιμοποιήσετε για περισσότερο από μία εβδομάδα, επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να τα «συνηθίσει».
- Γαργάρες. Εάν έχετε και πονόλαιμο, τότε μπορείτε να κάνετε τρεις φορές την ημέρα γαργάρες με ροδόνερο, αλατόνερο ή χαμομήλι, τα οποία δρουν αντισηπτικά. Εναλλακτικά, μπορείτε να πάρετε αντισηπτικές καραμέλες από το φαρμακείο.
- Αντιπυρετικά. Ένα παυσίπονο αντιπυρετικό μπορεί να σας ανακουφίσει, σε περίπτωση που νιώθετε μεγάλη καταπόνηση και ο πυρετός σας είναι άνω των 38οC. Αποφεύγετε όμως τα αντιπυρετικά. H άνοδος της θερμοκρασίας του σώματος βοηθά στην εξόντωση των ιών.
- Συμπληρώματα βιταμίνης C. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης αποτελεί μια εναλλακτική λύση όταν δεν προσλαμβάνετε βιταμίνη C μέσω της διατροφής σας.
- Συμπληρώματα ψευδαργύρου. Τα συμπληρώματα ψευδαργύρου έχουν τη φήμη ότι καταπολεμούν το κρυολόγημα, χάρη στην ιδιότητα του ψευδαργύρου να ενισχύει την άμυνα του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Oι πολυβιταμίνες. Η λήψη πολυβιταμινούχων σκευασμάτων για τις 3-4 ημέρες που διαρκεί το κοινό κρυολόγημα ενδείκνυνται κυρίως για εκείνους που κατά κανόνα δεν τρέφονται ισορροπημένα.
Αφήστε ένα σχόλιο